borstkanker

De behandeling van patiënten met borstkanker in Vlaanderen geeft almaar betere resultaten. Specialisatie zichtbaar belangrijk. Daarom wil Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) de erkenning intrekken van klinieken met te weinig patiënten.

Een op zeven vrouwen in ons land krijgt tijdens haar leven te maken met borstkanker, of jaarlijks zo'n 10.000 vrouwen. Uit nieuwe cijfers die het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ) vandaag publiceert blijkt dat de overlevingskans na vijf jaar van borstkankerpatiënten tussen 2014 en 2018 getest is van 91,6 naar 94,1%. Het aantal patiënten dat geen tweede operatie na een borstsparende ingreep had ondergaan ging omhoog van 85,7 naar 90,9%.

Dat is zowel te danken aan betere medicatie als specialisatie. “De genezingskansen zijn de laatste jaren inderdaad substantieel,” beaamt borstchirurg Peter van Dam (UZA), “zowel door betere medicatie als een betere organisatie. Een kliniek die meer patiënten ziet, kan hen gemakkelijker multidisciplinair begeleiden, zowel door een radioloog, oncoloog, enzovoort.”

Uit een rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg bleek dit voorjaar al dat er aanzienlijke verschillen zijn tussen ziekenhuizen. Een behandeling buiten een erkende borstkliniek gaf 30% meer kans op overlijden binnen de vijf jaar.

Transparantie

Resultaten per ziekenhuis maken het federale KCE-rapport niet bekend - intransparantie is federaal wel vaker een kwaal. Maar dat probeert het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg tegen te gaan door online gegevens per ziekenhuis te publiceren. “Je kunt stellen dat de overlevingskansen goed zijn in Vlaanderen, maar er is geen andere variatie tussen ziekenhuizen. Het dus maakt uit waar u wordt behandeld”, zegt directeur Svin Deneckere.

Bij de betere leerlingen horen het UZA (Antwerpen) en AZ Sint-Lucas (Brugge). AZ Monica (Antwerpen) en AZ Turnhout scoren dan weer gemiddeld dan gemiddeld.

Hoofdarts van AZ Monica, Jean-Paul Sion, vraagt ​​de cijfers met een korrelzout te nemen. “Onze grote patiënten zijn niet gigantisch groot, waardoor één patiënt meer of minder er veel teen doet. Men heeft gewoonlijk de mortaliteit uit te zuiveren, maar niet alle variabele worden opgenomen”, aldus Sion. Iets wat de Vlaamse onderzoekers ook zelf hebben: dat niet alle variabele kunnen worden weggehaald.

“Maar we nemen deze cijfers serieus. Doorheen de jaren hebben we onze opvang van patiënten geprofessionaliseerd en onze behandeling gespecialiseerd, zowel voor onze chirurgie, chemotherapie als oncologie. We werken ook samen met het UZA, al praten we nog met andere ziekenhuizen over samenwerkingen.”

In Turnhout identieke mannen vergelijkbare dat bepaalde variabele niet uitgezuiverd kunnen worden. “Door bevolkingsfactoren krijgen wij te maken met meer erg agressieve borstkankers, die een hoger risico op sterfte geven”, zegt borstchirurg Dirk Servaes. “Dat geeft de lichte afwijking in de vijfjaaroverleving aan. Maar we zijn tevreden met het resultaat van de meeste indicatoren, met bovengemiddelde scores voor bijvoorbeeld tijdige doorverwijzingen of ook minder tweede borstoperaties.”

Erkenning intrekken

Dit eerder besloten federale minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) al dat een behandeling alleen nog wordt vergoed in erkende borstklinieken. Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) zal met deze nieuwe cijfers nu nog verder gaan en de erkenning van borstklinieken intrekken als ze te weinig patiënten zien. Al wordt nu eerst met de sector over de resultaten overlegd.

Ward Rommel, expert kankerzorg bij Kom Op Tegen Kanker vindt de cijfers bemoedigend. Hij vindt de publicatie van cijfers per ziekenhuis een goede zaak. “Het biedt patiënten de kansrijke keuzes te maken. Het geeft ook de ziekenhuizen prikkels om verder te investeren in de kwaliteit van de behandeling.”

“Voor veel mensen is een kankerdiagnose geen makkelijk moment, maar gesprekken van mensen met de Kankerlijn bewijzen dat patiënten van hun naasten naar deze informatie zoeken. We vragen dan ook dat er nog voor meer soorten kankergegevens komen, net als gegevens over de levenskwaliteit van patiënten na hun behandeling”, besluit Rommel.

U kunt zelf de nieuwe resultaten per ziekenhuis opzoeken op zorgkwaliteit.be.

Christoph Meeussen