Al het hele jaar klagen de kinderopvangsector en ouders aan dat negen kinderen per begeleider te veel is. Oppositiepartij Groen dient een amendement in om de ratio nu al te verlagen.
Er zaten gisteren voor de vijfde keer op rij ouders met jonge kinderen in de publiekstribune van het Vlaams Parlement, om aandacht te vestigen op de crisis in de kinderopvang. Daar stelde de Vlaamse regering haar begroting voor. Welzijn vormt er een groot onderdeel van, en daarbinnen is kinderopvang het meest explosieve onderdeel. Al het hele jaar lang klaagt de sector aan dat negen kinderen per begeleider te veel is.
Zes maanden geleden legde de onderzoekscommissie naar de veiligheid in de kinderopvang een pakket met aanbevelingen voor. De verlaging van de kindnorm was er een van. Die norm bedraagt nu maximaal acht kinderen per begeleider, of negen wanneer er twee of meer begeleiders bij de groep staan. 'Negen is te veel', was de meest gehoorde slogan van actievoerders en ouders op betogingen het afgelopen jaar. In de Vlaamse begroting voor 2023 zijn niet meteen middelen voorzien om die ratio te verlagen.
Niet mee wachten
Groen dient daarom een amendement bij de begroting in. Daarin stelt de oppositiepartij voor om de kindnorm nu al met één te verlagen. Parlementslid Celia Groothedde: 'De kosten voor een verlaging van negen naar acht kinderen werden recent geschat op 80 miljoen euro. Na toepassing van indexeringsmechanismen en na correctie voor de hogere gemiddelde kostprijs per plaats, een gevolg van de hervorming in het subsidiesysteem, ramen we de geactualiseerde kostprijs van de verlaging op 97,6 miljoen. Het zou onverantwoord zijn om hiermee te wachten tot de volgende begroting. We moeten nu hoop geven aan de kinderbegeleiders en hun werkomstandigheden beter maken.'
Ook Vooruit vroeg bij monde van Hannes Anaf om een begin te maken met de verlaging van de kindnorm: 'De ratio is in Vlaanderen tweemaal hoger dan in onze buurlanden. En nee, je kunt niet van vandaag op morgen naar vijf kinderen per begeleider overschakelen. Er is een stappenplan voor nodig. Maar je moet wel een start nemen. Daar zie ik niets van in deze begroting.'
De meerderheidspartijen reageerden geërgerd. 'Hebt u al berekend hoeveel opvangplekken er verloren gaan als uw amendement wordt goedgekeurd, of is het u enkel om de show te doen?', vroeg Katrien Schryvers (CD&V). Ook Koen Daniëls (N-VA) waarschuwde dat er dan ineens nog veel meer kinderdagverblijven zullen moeten sluiten, 'omdat bij een eerstvolgend inspectiebezoek zal blijken dat ze te veel kinderen opvangen, of te weinig begeleiders hebben'.
Dure privéopvang
Bij de Vlaamse minister van Welzijn, Hilde Crevits (CD&V), is te horen dat het aantal kinderen per begeleider inderdaad te hoog is, en dat ze zich geëngageerd heeft om dat aan te pakken. Maar eerst moeten de randvoorwaarden worden vervuld: 'Om de ratio met één te verlagen, zijn er ongeveer 1.200 extra medewerkers (in groepsopvang) en 532 extra onthaalouders nodig. We willen absoluut vermijden dat opvanginitiatieven kinderen moeten weigeren door een lagere ratio. Het is daarom een noodzakelijke eerste stap om te investeren in de kwaliteit en betere arbeidsvoorwaarden.'
Crevits wijst erop dat ze een gelijker speelveld wil creëren met meer financiële mogelijkheden voor heel wat kinderopvanginitiatieven. Concreet krijgen kinderdagverblijven die nu grotendeels afhankelijk zijn van de ouderbijdragen vanaf januari de kans om in het gesubsidieerde systeem te stappen. Samen met de sector en experts werkt ze ook een toekomstplan uit en er loopt een vergelijkende studie over de kindratio in andere landen.
Experts in de kinderopvang vragen al langer om de kindnorm te verlagen. 'Ze moeten dit doen', zegt professor gezinspedagogiek Michel Vandenbroeck (UGent). 'Al begrijp ik dat een klein deel van de sector geen vragende partij is. Er zijn namelijk ook kinderdagverblijven die enkel leven van de ouderbijdragen. In regio's waar grote tekorten zijn, en waar veel welstellende gezinnen wonen - ik denk aan de rand rond Brussel - wordt soms 800 tot 1.000 euro per maand aangerekend voor voltijdse opvang. Privé is daar goed mee te verdienen. Het valt dus nog af te wachten hoeveel van die kinderopvanginitiatieven zich zullen aanmelden voor subsidies.'
Veerle Beel
