Naar het voorbeeld van Nederland wil Vlaanderen een waarderingstool voor ouderenzorg invoeren. 'De beste manier om een woonzorgcentrum te kiezen blijft om het te bezoeken.'
Het agentschap Zorg en Gezondheid zal werken aan een waarderingstool voor woonzorgcentra, met beoordelingen van bewoners en nabestaanden over de ouderenzorg. Het doel: maximaal inzetten op transparantie en inspraak van gebruikers, en zo mogelijk de zorg nog verbeteren. 'Waarderingstool' is een ingebouwde werktitel.
'Wij noemen het een Tripadvisor', zegt Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van de koepelorganisatie Zorgnet-Icuro. 'We zijn niet zo positief over dit initiatief. Ouderenzorg is vaak levenseindezorg, dat is complex. Een woonzorgcentrum valt niet zomaar gelijk te stellen met een hotel. Bovendien kun je zo'n onlinetool manipuleren.'
'Ook wij willen werken aan meer kwaliteit in de ouderenzorg, maar we kunnen al heel wat initiatieven ondernemen. Ik denk aan de inspectieverslagen die openbaar zijn gemaakt, de Woonzorglijn waar je per telefoon of mail je klacht kunt melden, en het tevredenheidsonderzoek dat bezig is bij bewoners. Laten we sterven nog scherpen voor we weer met iets nieuws beginnen.'
Geen scheldwoorden
In Nederland bestaat zo'n tool al. Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) heeft in het parlement vragen gesteld over de onderzoeken hoe die naar Vlaanderen overgeplant kunnen worden. Het eerste verschil is dat ZorgkaartNederland niet van bovenaf werd opgericht, maar werd gestart door een zorgverzekeraar en werd overgenomen door het Nederlandse patiëntenplatform.
Een verzamelde redactie van zo'n twintig mensen verzamelde de inzendingen: bewoners en familie moeten de eigen ervaringen beschrijven, niet die van anderen. Ze mogen niet dreigen, en geen scheldwoorden of emoticons gebruiken. Ze moeten zich houden aan de fatsoensnormen en moeten uitroeptekens beperken. De ervaring die ze beschrijven mag niet ouder zijn dan drie jaar.
Volgens ZorgkaartNederland heeft onderzoek aangetoond dat de waarderingen die binnenlopen vergelijkbaar zijn met andere metingen van patiënten- of bewonerservaringen. De voorwaarde is dat er voldoende reacties zijn per zorgaanbieder binnenlopen.
'Dat is niet evident', zegt bedrijfsleider Rianne van Esbroeck van verpleeghuis Hof van Nassau in Steenbergen. 'We moeten familieleden en bewoners echt aanmoedigen om een reactie te plaatsen. We doen dat bij opname en bij elke bespreking van het leefzorgplan. Vorig jaar kregen we misschien tien reacties. Op ons aantal bewoners van 120 is dat weinig.'
Van Esbroeck zegt dat ze dit jaar opnieuw mensen zullen aansporen. 'Dat is nodig om een representatief beeld te krijgen. Eén erg positief of één erg negatieve waardering je score anders veel te erg, daar heeft niemand iets aan. Daarom wordt je score op ZorgkaartNederland pas zichtbaar als je een voldoende aantal waarderingen hebt. En de gebruikers van de Zorgkaart worden toch in de eerste plaats geleid naar zorgaanbieders met een zichtbare score.'
Babbeltje slaan
Ook Johan Staes, de topman van de koepel van commerciële rusthuizen Vlozo, heeft nog wat bedenkingen: 'Wij zijn niet per se tegen, willen wij klagen ook langer over dat de inspectieverslagen geen ervaringen van bewoners meegeven. Maar hoe ga je de representativiteit ervan behouden? En hoe ga je dit bij de families bestaan?'
'Stel, er is net een bewoner overleden, en de medewerkers hebben heel goede levenseindezorg gegeven, ga je dan aan de familie vragen om een negatieve beoordeling te schrijven? Ik ben ervan overtuigd dat de meeste mensen een woonzorgcentrum of andere gronden kiezen. Is het dichtbij genoeg? Wat zeggen vrienden en bekenden erover? De beste manier is niet altijd om ter plekke te gaan kijken, en met bewoners, familieleden en medewerkers een babbeltje te doen.'
