Precies één jaar is Hilde Crevits (55) minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Haar zware bevoegdheden deden haar in een dip belanden, maar nu is ze beter. Al moet ze nog altijd oppassen om tot rust te komen. ‘Iedere avond proberen mijn man en ik nu een wandeling te maken’, zegt ze.
Zondag 15 mei is Dag van het Gezin. Een extra reden voor een gesprek met Hilde Crevits. Ze glimlacht wanneer we haar ontmoeten op haar kabinet in Brussel. De herfstdip van vorig jaar lijkt verwerkt en ook met haar partij cd&v gaat het beter. Die haalt in peilingen opnieuw tien procent. Da’s de drempel om ernstig te worden genomen, zeg maar. Voorzitter Sammy Mahdi ziet zijn populariteit stijgen, maar in die lijstjes staat Hilde Crevits wel nog enkele plaatsen voor hem. Al zestien jaar is ze Vlaams minister. Praktisch niemand in de Wetstraat is zo duurzaam als zij.
‘Sammy, die allesbehalve een grijze muis is, maakte weer een team van ons’, zegt Crevits. ‘Vroeger werd er al eens geroddeld over elkaar. Da’s niet langer het geval.. De negatieve spiraal is eindelijk gekeerd, en we kunnen nog veel beter.’
ZORGENKIND
De kinderopvang blijft het grootste zorgenkind van minister Crevits. Het voorbije jaar vonden er drama’s plaats, waarbij kindjes gewond raakten of om het leven kwamen. Meestal waren het jammerlijke ongevallen, maar soms ging het om mishandelingen. Bovendien blijft het plaats- en personeelstekort bestaan.
‘Het is misschien wel mijn zwaarste dossier, net omdat het de meest kwetsbaren in onze samenleving betreft: kinderen’, zegt Crevits. ‘Ik was net minister van Welzijn toen er in één week tijd twee grote incidenten waren. Dat kruipt onder je huid. En toch moet je dan het hoofd koel houden. Gelukkig zijn er veel meer succesverhalen, van enthousiaste medewerkers die het fantastisch goed doen.’
Kan je garanderen dat de rotte appels er nu uit zijn?
Zoiets honderd procent garanderen, kun je nooit. Het blijft menselijk handelen. Het kan ook thuis fout lopen, hé. Bij de beslissing om een kinderopvanginitiatief preventief te sluiten of te schorsen, is de integriteit van het kind voortaan doorslaggevend. Zijn er signalen dat het in een onveilige omgeving terechtkomt? Bovendien hebben we nu extra medewerkers voor de kwaliteitscontrole. We moeten zorgen dat ouders vol vertrouwen hun kind ‘s morgens afzetten.
Gaat het probleem niet dieper? Vlaanderen telt meer dan 90.000 opvangplaatsen voor baby’s en peuters tot 3 jaar, en toch is dat nog niet genoeg. De bekende priester Staf Nimmegeers stelt onomwonden dat kinderen op die leeftijd thuis moeten zijn.
Hij onderschat hoe belangrijk kinderopvang is in de ontwikkeling van een kind: voor de interactie met anderen, de taal enzovoort. Elk kind zou daar moeten van kunnen genieten. Je weet toch wat er zou gebeuren als alle jonge kindjes thuis zouden blijven? Uit de resultaten van de gezinsenquête blijkt dat het vaak de moeders zijn die de zorgtaken op zich nemen en dus thuis blijven. Dat blijft nu eenmaal de realiteit.
Bracht jij vroeger je kinderen naar de crèche?
Ja. Ik had weliswaar het geluk dat mijn ouders en schoonouders in die periode net met pensioen gingen. Ik heb nu twee kleinkinderen die ook naar de opvang gaan en daar baat bij hebben.
Met betere loons- en arbeidsvoorwaarden kan je het personeelstekort mogelijk wegwerken. ‘De Vlaamse regering vindt geen extra geld voor kinderopvang maar wel voor een wandelapp’, merkte een journalist schamper op.
Dat loon moet inderdaad omhoog en daar zorgen we ook voor. Sommigen verdienen nu zeshonderd euro bruto extra per maand. Er is echter meer nodig. Laat bijvoorbeeld meer ouders betalen voor opvang in functie van hun inkomen. Wie minder verdient, betaalt dan ook iets minder. In september zal ik voor de kinderopvang opnieuw extra geld voor vragen binnen de regering.
De hele zorgsector kampt met tekorten. In zoverre zelfs dat uit onderzoek van HLN blijkt dat onervaren studenten volwaardig zorgverlener moeten spelen.
Da’s zeker niet overal zo, maar op een aantal plaatsen is er inderdaad een probleem. In het eerste jaar van de opleiding is er steeds een stage in een woonzorgcentrum. Misschien is het beter om dat in het tweede jaar te doen. We mogen studenten en stagiairs vooral niet afschrikken, want we gaan hen nog nodig hebben. Wat de tekorten betreft, wil ik toch ook zeggen dat het budget nooit zo sterk is gestegen als tijdens de huidige legislatuur. We spreken over een verhoging van 28%! Wachtlijsten, onder andere in de gehandicaptenzorg, zijn verminderd. Tegelijk nemen de noden in onze samenleving evenwel toe. Mensen worden ouder en de zorgnoden complexer. Er zijn nu ruim 1400 eeuwelingen in Vlaanderen.
Sommigen stellen dan voor om minder knieoperaties toe te laten voor senioren.
Wat is dat nu weer! Overconsumptie in de medische wereld is zeker een aandachtspunt, bijvoorbeeld voor scans. Maar je gaat toch geen knieoperatie verbieden omdat iemand ouder dan 50 is?
Kunnen we het even over jouw welzijn hebben? Vorige herfst was je zeven weken out. Hoe gaat het nu?
Beter, al heeft elke dag ups en downs. Slapen gaat nog altijd moeilijk. Wat vreemd is, want vroeger was ik de béste slaper van Torhout en omstreken. Nu lig ik vaak te piekeren en kan de slaap niet vatten. Misschien komt dat door de leeftijd. Ook de overgang naar het departement Welzijn speelt allicht een rol. Je zou de berichten eens moeten lezen van mensen die ons contacteren met hun problemen. Dat snijdt diep, hoor.
Hoe ben je eigenlijk gecrasht?
Ik viel flauw tijdens een vergadering van de Vlaamse regering. Het ging niet eens over mijn bevoegdheden. Ik denk dat Bart Somers en Ben Weyts aan het discussiëren waren over lokale materies. Ik had een aanval van hyperventilatie, door oververmoeidheid. De eerste week thuis was een hel. Ik kon niet deconnecteren en belde constant naar mijn kabinet. Ze moesten mij echt kalmeren. (glimlacht) Mijn secretaresse heeft mijn agenda toen zonder mijn medeweten leeggemaakt, en dat hielp echt.
Je gaf aan ‘fysiek en mentaal uitgeput’ te zijn. Waarom noemde je het niet onomwonden een burn-out?
Niemand zou geloofd hebben dat je daar in zeven weken van herstelt. Dan is het gevaarlijk om dat label op mezelf te plakken.
Toen Bart De Wever in Dag Allemaal vertelde over zijn kind dat moest worden opgenomen, werd die openheid toegejuicht. Dit zijn immers symbolisch belangrijke getuigenissen rond mentaal welzijn.
Klopt. Toen ik mijn arts vertelde over de vermoeidheid, dacht ze aan een depressie of burn-out. Maar dat veranderde toen ze mij zo snel zag verbeteren. ‘Je was gewoon op’, zei ze. Ik moet nog altijd oppassen. Iedere avond proberen mijn man en ik nu een wandeling te maken. Volgende zomer willen we samen met twee vrienden een dikke week wandelen, van de Spaans-Portugese grens via de kust naar Santiago de Compostella.
Is het gevaarlijk om je als politicus kwetsbaar te tonen, in een zee vol haaien?
Ik vreesde wel voor de reacties van collega’s, maar die vielen reuzegoed mee. Waar ik ook bang voor was, waren de reacties van mensen op straat. De dokter raadde me aan om veel te wandelen en te fietsen. Maar stel dat ik dat gedaan had, zou men dan niet gezegd hebben: ‘Wat een profiteur, ze heeft een ziektebriefje maar komt toch nog buiten!’
Je afwezigheid eind vorig jaar was slecht getimed, omdat toen net de indexering van het kindergeld op tafel lag. En zonder jou kunnen er blijkbaar geen akkoorden gesloten worden. Iedereen is vervangbaar, behalve Hilde Crevits?
Da’s niet waar. Jo Brouns en Benjamin Dalle hebben het fantastisch opgevangen. De volle indexering werd uiteindelijk niet goedgekeurd, maar kwetsbare gezinnen met een laag inkomen krijgen wel twee keer een premie van 100 euro. Ook de groep die in aanmerking komt voor sociale toelagen is serieus uitgebreid. Cd&v wil het kindergeld echter nog steeds volledig koppelen aan de index.
Conner Rousseau wil het kindergeld dan weer gebruiken om sancties te geven aan ‘slechte’ ouders, die bijvoorbeeld geen Nederlands spreken thuis of de schoolrekeningen niet betalen. Een goed idee?
Zeker niet! Kindergeld is een grondrecht. Het is gevaarlijk om daar allerlei voorwaarden aan te koppelen. Dat wil mijn partij niet.
Met moederdag in aantocht toch ook even polsen hoe het gaat met je moeder?
Ze woont nog altijd bij ons in onze kangoeroewoning maar vecht voor de derde keer tegen borstkanker. Ze wordt ongelofelijk goed gesoigneerd door mijn vader. Dat zijn echt twee bomen die vergroeid zijn met elkaar. Binnenkort wordt ze 80 jaar. Ze is nog erg helder van geest. Afgelopen weekend droeg ze een lang gedicht voor, dat ze kende uit haar jeugd.
Wat zijn je plannen voor het verkiezingsjaar 2024?
Ik snak net zoals iedereen naar tijd om te genieten van mijn gezin en van de kleinkinderen. Deze job vergt veel, maar ik doe het nog altijd graag. Als het vuur blijft branden, wil ik heel graag mijn engagement verder zetten.
Tekst: Guy Van Gestel / Foto’s: Dieter Bacquaert