Wie in het volwassenenonderwijs in duaal leren start, zal een leervergoeding ontvangen. Dat heeft de Vlaamse regering beslist op voorstel van Vlaams minister van Werk Hilde Crevits en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. Een duale opleiding zal leiden tot een erkende beroepskwalificatie en als duale opleiding ingericht kunnen worden als er minstens 50% lestijd op de werkvloer is. Het duaal leren in het volwassenenonderwijs start vanaf september 2022.
Duaal leren bestaat sinds het schooljaar 2019-2020 als volwaardig traject in het secundair onderwijs. In dat systeem kunnen jongeren vanaf 15 jaar leren in de klas combineren met leren op de werkvloer. Vanaf september 2022 kunnen ook cursisten van het volwassenenonderwijs leren in een Centrum voor Volwassenenonderwijs combineren met leren op de werkvloer. De Vlaamse regering heeft de concrete invulling vastgelegd.
“De uitbreiding van duaal leren naar het volwassenenonderwijs is een belangrijke stap. Werknemers kunnen er hun carrière een nieuwe wending mee geven en sterker worden in hun loopbaan. De komende jaren zal dat absoluut nodig zijn om een antwoord te bieden op de gevolgen van de coronacrisis en de krapte op de arbeidsmarkt. Op de werkvloer wordt er vaak sneller geleerd en maken toekomstige werknemers ook meteen kennis met de nieuwste innovaties op de werkvloer, wat hen zeker een voorsprong kan geven. Door een leervergoeding voor de cursisten te voorzien, willen we hen ook financieel ondersteunen en stimuleren om de stap naar het duaal leren in het volwassenenonderwijs te zetten.” - Hilde Crevits
Minstens 50% les op de werkvloer
De opleidingen die duaal ingericht worden, moeten gebaseerd zijn op een erkende beroepskwalificatie. De verschillende beroepssectoren beslissen samen met de pedagogische begeleidingsdiensten of een opleiding duaal ingericht kan worden. Minstens 50% van de lestijd moet op de werkvloer plaatsvinden. Een duale opleiding moet volledig door het Centrum voor Volwassenenonderwijs aangeboden worden binnen drie opeenvolgende schooljaren. De Onderwijsinspectie en het departement Werk en Sociale Economie zullen samen het kwaliteitstoezicht uitvoeren, net als in het secundair onderwijs.
“Het volwassenenonderwijs wordt meer dan ooit de plek waar je een nieuw vak kan leren of je carrière een nieuwe richting kan geven. We stemmen de opleidingen nog beter af op de lokale arbeidsmarkt en we maken het aanbod ook aantrekkelijk voor mensen die bijvoorbeeld al een job of een gezin hebben. Elke Vlaming moet in het volwassenenonderwijs terecht kunnen om een totaal nieuwe wending aan het eigen leven te geven” – Ben Weyts
Betaalde overeenkomsten voor cursisten
Een cursist die een duale opleiding wil volgen, sluit een betaalde overeenkomst met het Centrum voor Volwassenenonderwijs en een erkende onderneming. Het aantal uren op de werkvloer bepaalt welke overeenkomst je sluit en welke vergoeding je krijgt. Bij minstens 20 uur per week op de werkplek sluit je een ‘overeenkomst duale opleiding statuut’ en krijg je een vergoeding voor het gehele opleidingstraject. Dat is voor zowel de tijd op de werkvloer als de lessen en met lessen gelijkgestelde activiteiten in het Centrum voor Volwassenenonderwijs. Bovendien bouw je sociale zekerheidsrechten op.
Bij minder dan 20 uur leren op de werkvloer per week sluit je een ‘overeenkomst duale opleiding’ en worden enkel de uren op de werkplek vergoed. Uitzonderlijk kan ook een deeltijdse arbeidsovereenkomst worden gesloten. Ook kunnen werkenden in hun eigen onderneming de werkplekcomponent van de duale opleiding uitoefenen. Dan is er uiteraard geen leervergoeding aangezien zij al een loon ontvangen.
Vlaams Partnerschap Duaal Leren en sectorale partnerschappen aan zet
Net zoals bij duaal leren in het secundair onderwijs krijgt het Vlaams Partnerschap Duaal leren, bestaande uit sociale partners en onderwijsverstrekkers, een aantal bevoegdheden zoals het instaan voor het erkennen van ondernemingen en de ondernemingen informeren, ondersteunen en mobiliseren om een kwalitatief aanbod aan werkplekken te verzekeren. Deze bevoegdheden kunnen zij delegeren naar sectorale partnerschappen.
Ondertussen lopen er al verschillende ESF-proefprojecten met duaal leren in het volwassenenonderwijs. Een 80-tal cursisten zijn op dit moment al bezig met een duale opleiding via een proefproject. CVO Vitant, CVO Semper en PVCO Limburg bijvoorbeeld zijn samen de uitdaging aangegaan om duale trajecten in het volwassenenonderwijs te ontwikkelen en te organiseren voor de opleidingen Transport- en logistiek medewerker, Elektromecanicien en Medisch Administratief Assistent. Dergelijke opleidingen kennen succes, vertelt Paul Buyens van CVO Vitant: “Samen met onze 2 partner CVO, sectoren, bedrijven en organisaties gaan we aan de slag om duaal leren verder in het volwassenenonderwijs te implementeren. In ons vorige proefproject duaal leren voor Elektromecanicien en Transport- en logistiek medewerker waren er in totaal 70 cursisten ingeschreven, waarvan ondertussen al 44 cursisten zijn afgestudeerd. Zo hebben we diverse cursisten succesvol begeleid in het CVO en op de werkplek - werkenden, werkzoekenden, schoolverlaters, mensen die een diploma secundair onderwijs wilden behalen of zich wilden opwerken of heroriënteren. De mix leren in het CVO en op de werkplek werkt motiverend: de cursist leert competenties aan in een cvo en op de werkplek, wordt intensief begeleid, staat met beide voeten in de realiteit en ervaart zo wat een beroep inhoudt, wat een plus is bij het (her)intreden op de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd wordt er heel wat knowhow gedeeld tussen onderwijs en arbeidsmarkt, wat verrijkend is voor beide actoren.”
