Het is zondag Werelddag rond Autisme. Heel wat jonge kinderen met een (vermoeden van) autisme gaan naar een kinderopvang of kleuterschool. Voor hen bestaat er sinds 2019 ‘globale individuele ondersteuning’ (GIO): hulp in de vorm van stimulatie, coaching, training en assistentie. Een begeleider gaat daarbij mee in de klas of de opvang, biedt daar ondersteuning en denkt mee na over een duurzaam inclusietraject. Op die manier kunnen kinderen met en zonder specifieke zorgbehoeften samen leren, spelen en vriendschappen sluiten. Het aantal kinderen dat gebruik maakt van GIO gaat jaar na jaar omhoog. Voor de cijfers van 2022 verwacht Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits zelfs een stijging naar ruim 1.000 kinderen.
“Het is goed dat kinderen met een handicap of autisme, of een vermoeden daarvan, naar een opvang of het reguliere onderwijs kunnen gaan. Dat draagt bij tot een inclusieve samenleving waar kinderen met en zonder specifieke zorgbehoeften samen kunnen opgroeien. Met GIO zetten we vooral in op de ondersteuning en het welbevinden van de kinderen, hun netwerk én de leefwereld waar ze het meeste van de dag doorbrengen. Het is daarbij ook van belang om creatieve samenwerking op maat over domeinen heen te stimuleren. We blijven daarom verder investeren in de rechtsreeks toegankelijke ondersteuning (RTH). Ik ben dan ook benieuwd naar de resultaten van de lopende projecten RTH. Ook daar zijn weer creatieve organisaties en samenwerkingen aan de slag om de wereld meer autismevriendelijk te maken.” – Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits
Het aantal kinderen dat via GIO hulp krijgt, stijgt ieder jaar. Zo kregen in 2020 818 kinderen globale individuele ondersteuning terwijl dat er in 2019 – bij de opstart van dit soort hulp – nog maar 277 waren. In 2021 ging het dan weer om 917 kinderen en voor 2022 wordt zelfs een stijging verwacht naar ruim 1.000 kinderen. De exacte cijfers hieromtrent zijn eind mei beschikbaar bij het VAPH. De meeste kinderen die starten met GIO zijn 3 à 4 jaar oud. Onder hen zijn er ook heel wat kinderen met autisme, of een vermoeden daarvan.
Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) werkte deze vorm van ondersteuning uit in samenwerking met het agentschap Opgroeien en het Departement Onderwijs met als doel de inclusie te bevorderen. James Van Casteren, administrateur-generaal van het VAPH: “Hierdoor kunnen kinderen met een handicap of autisme deelnemen aan de opvang of het reguliere onderwijs. De hulp is bedoeld voor erg jonge kinderen, tot en met het eerste leerjaar, omdat wie vroeg wordt ondersteund meer kansen krijgt om zich te ontwikkelen. Hierdoor kunnen mogelijk ernstigere problemen worden voorkomen.”
GIO is een vorm van rechtstreeks toegankelijke hulp en wordt vooral ingezet bij grote overgangsmomenten, zoals de stap van thuis naar de kinderopvang, de overstap naar de kleuterklas, naar de buitenschoolse opvang of de lagere school. Deze VAPH-ondersteuning is snel inzetbaar en laagdrempelig. Ouders kunnen rechtstreeks naar een zorgaanbieder stappen die GIO aanbiedt, en hoeven geen aanvraagprocedure te doorlopen bij het VAPH of het agentschap Opgroeien. Op dit moment zijn er een 30-tal aanbieders van dit soort hulp, verspreid over de Vlaamse provincies.
GIO is er voor kinderen met een vermoeden van handicap of kinderen met een handicap die in Vlaanderen of Brussel wonen, en die (nog) geen persoonlijke-assistentiebudget hebben, of die nog niet ondersteund worden door een multifunctioneel centrum (MFC). Op jaarbasis kunnen ze gebruik maken van een 30-tal uren GIO-ondersteuning. Die uren komen bovenop de andere rechtstreeks toegankelijke VAPH-hulp waar ze gebruik van kunnen maken, al dan niet specifiek gericht op autisme.
Rune is 3 jaar en maakt gebruik van GIO. Hij zit momenteel in de eerste kleuterklas in De Klimboom, een reguliere school in Balen. “Rune is cognitief sterk, maar spreekt niet. Hij maakt geen contact met anderen en functioneert in de klas in zijn eigen wereldje”, legt zijn GIO-begeleidster Loth Lettany van Het Raster vzw uit.
“Voordat ik kan werken met Rune aan concrete doelstellingen, is het creëren van basisrust noodzakelijk. Dat was ook de voornaamste zorgvraag van Rune’s ouders. Ik zit af en toe samen met de ouders, zijn juf, de zorgjuf en het betrokken ondersteuningsnetwerk. Samen bekijken we voor welke doelen we ons gaan inzetten om de ontwikkeling van Rune te stimuleren. Eén van onze doelen is het bevorderen van de communicatie van én naar Rune. Naast de zoektocht hoe wij ons verstaanbaar kunnen maken naar hem toe, is de zoektocht naar hoe we hem taal kunnen geven een grote uitdaging. Elk kind heeft recht op communicatie, ook wanneer het (nog) niet verbaal is. Rune begint nu naar dingen te wijzen, of trekt aan een mouw als hij iets wil. Dat hij nu op die manier communiceert, is een belangrijke stap. Het is mooi dat hij met deze ondersteuning kan deelnemen aan het regulier onderwijs”, vindt Loth Lettany.
Ouders die op zoek zijn naar dergelijke hulp, kunnen GIO-zorgaanbieders terugvinden op de website van Zorgwijs of op de site van het VAPH?
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent bijna 600.000 euro investeringssteun toe voor een nieuwbouw voor kinderopvang langs de Aarschotsebaan in Berlaar. De nieuwbouw komt er omdat de gemeenten op de huidige locatie plannen heeft voor de gemeenteschool en de buitenschoolse opvang.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een bedrag van bijna 2,6 miljoen euro toe voor een nieuw jeugdzorgcentrum voor 20 jongeren in de Spoorwegstraat in Maaseik. Het nieuwe gebouw is bedoeld voor jongeren die er residentieel verblijven en voor dagbegeleiding. De nieuwbouw vervangt verouderde infrastructuur in Maaseik en in Kinrooi.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een jaarlijkse investeringssteun toe van bijna 27.000 euro toe op lange termijn voor een nieuwbouw voor 10 bewoners en voor de uitbreiding van de dagbestedingsruimtes voor Mariënstede in de Remi Dewittestraat in Dadizele. Mariënstede is een voorziening die volwassen personen met diverse handicaps ondersteuning biedt op het vlak van wonen en dagbesteding.