Op voorstel van Vlaams minister van Sociale Economie Hilde Crevits heeft de Vlaamse regering het ontwerpdecreet individueel maatwerk goedgekeurd. Met individueel maatwerk zorgt minister Crevits voor een pak meer mogelijkheden voor mensen met een arbeidshandicap of mensen die te kampen hebben met medische, mentale, psychische of psychosociale problemen om aan de slag te gaan in gewone bedrijven. De werkgever ontvangt daarbij een loonpremie en een begeleidingspremie. Het is voor het eerst dat er in begeleiding voorzien wordt voor werkgevers die iemand met een arbeidsbeperking in dienst nemen. De bedrijven uit collectief maatwerk, de beschutte en sociale werkplaatsen van vroeger, kunnen die begeleiding verzorgen. Zo kan hun expertise volop ingezet worden in gewone bedrijven. Tot slot maken we het mogelijk dat voor wie individueel maatwerk niet lukt, ook vlot terug kan stromen naar collectief maatwerk.
“Een van de aanbevelingen van de relancecomités was een meer inclusieve arbeidsmarkt. Met dit decreet individueel maatwerk zorgen we voor meer mogelijkheden voor mensen met een arbeidsbeperking door een handicap, medische of mentale problemen, zodat ze hun talenten maximaal kunnen benutten bij gewone bedrijven. We verlagen de drempel voor de werkgevers, zorgen voor het eerst ook voor de juiste ondersteuning en omkadering op de werkvloer en op die manier voor meer kansen en jobs. Dankzij individueel maatwerk kunnen werkgevers op hun eigen werkvloer bijdragen aan een weerspiegeling van onze diverse maatschappij. ” - Hilde Crevits
1 op de 7 mensen tussen 15 en 64 jaar geeft aan een handicap of een langdurig gezondheidsprobleem te hebben. 266.000 personen met een arbeidshandicap waren in 2020 aan de slag. Momenteel worden werknemers met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld omdat ze een fysieke of mentale handicap hebben of te kampen hebben met psychische problemen, vooral aan een job geholpen in het collectief maatwerk, de vroegere beschutte en sociale werkplaatsen.
Individueel maatwerk: begeleiding voor werkgevers
Met het decreet individueel maatwerk creëert Vlaams minister van Werk en Sociale Economie Hilde Crevits meer mogelijkheden voor mensen met een arbeidsbeperking bij gewone bedrijven. Om werkgevers daartoe te stimuleren, zullen ze een beroep kunnen doen op twee vormen van financiële ondersteuning: de loonpremie en de begeleidingspremie. De loonpremie is een tegemoetkoming om het rendementsverlies te compenseren, nl. de mogelijke extra kosten om iemand aan de slag te helpen (bv extra hulp bij concrete uitvoering van de job) of om de eventueel lagere productiviteit van de werknemer te compenseren. Die loonpremie zal variëren tussen 20% tot 75% van het referentieloon voor die bepaalde job in de sector. Ook personen met een arbeidsbeperking die als zelfstandige aan de slag willen gaan, zullen kunnen genieten van gelijkaardige financiële ondersteuningspremie.
Het tweede deel is de begeleidingspremie. Het is voor het eerst dat er werk gemaakt wordt van effectieve ondersteuning voor bedrijven die iemand met een arbeidsbeperking in dienst nemen. Op die manier zorgen we ervoor dat de tewerkstelling van de individueel maatwerker voldoende duurzaam is. Die begeleiding kan bijvoorbeeld voorzien worden door de bedrijven van het collectief maatwerk, zij hebben de expertise in huis om mensen met een arbeidsbeperking voldoende te omkaderen. Die expertise inzetten in de gewone economie is een belangrijke troef. De hoogte van de begeleidingspremie zal afhankelijk zijn van de mate waarin begeleiding noodzakelijk is. Het is VDAB die vooraf telkens zal beoordelen of iemand recht heeft op individueel maatwerk. Zo ja, dan zal de werkgever vervolgens een loonpremie en/of begeleidingspremie kunnen aanvragen als hij de persoon effectief in dienst neemt.
Belangrijk is dat personen met een arbeidsbeperking de keuzemogelijkheid krijgen: ofwel aan de slag in een maatwerkbedrijf (sociale economie) ofwel de stap zetten naar een gewoon bedrijf. Het blijft de keuze van de werkgever om mensen met moeilijke toegang tot de arbeidsmarkt aan te werven.
Expertise collectief maatwerk benutten en terugkeer mogelijk maken
Individueel maatwerk biedt ook mogelijkheden om de doorstroom en samenwerking tussen de sociale economie en de reguliere economie te versterken. Heel concreet zorgen we er dus bijvoorbeeld voor dat maatwerkbedrijven zich kandidaat kunnen stellen om de kwaliteitsvolle begeleiding van personen met een arbeidsbeperking in de gewone bedrijven mee vorm te geven. Daarnaast is het zo dat het voor een individueel maatwerker mogelijk zal zijn om ook om terug te keren naar een bedrijf in collectief maatwerk als het om een of andere reden toch zou mislukken. Dit moet ervoor zorgen dat werknemers vanuit de sociale economie vlotter de stap durven zetten om ook in het normaal economisch circuit aan de slag te gaan.
Vereenvoudigd beleidskader
De invoering van het individueel maatwerk zorgt meteen ook voor een vereenvoudiging van de huidige regelgeving en het bestaande beleidskader. Nu zijn er binnen het Vlaamse tewerkstellingsbeleid vier verschillende maatregelen ten bate van personen met een arbeidsbeperking of moeilijkere toegang tot de arbeidsmarkt: er is de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP), de maatregel Sociale Inschakelingseconomie (SINE), de Lokale Diensteneconomie (LDE) en de maatwerkafdelingen (MWA). Deze vier maatregelen worden nu vervangen door één coherent beleidskader ‘individueel maatwerk’. Vanaf 1 januari 2023 wordt individueel maatwerk operationeel.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent bijna 600.000 euro investeringssteun toe voor een nieuwbouw voor kinderopvang langs de Aarschotsebaan in Berlaar. De nieuwbouw komt er omdat de gemeenten op de huidige locatie plannen heeft voor de gemeenteschool en de buitenschoolse opvang.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een bedrag van bijna 2,6 miljoen euro toe voor een nieuw jeugdzorgcentrum voor 20 jongeren in de Spoorwegstraat in Maaseik. Het nieuwe gebouw is bedoeld voor jongeren die er residentieel verblijven en voor dagbegeleiding. De nieuwbouw vervangt verouderde infrastructuur in Maaseik en in Kinrooi.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een jaarlijkse investeringssteun toe van bijna 27.000 euro toe op lange termijn voor een nieuwbouw voor 10 bewoners en voor de uitbreiding van de dagbestedingsruimtes voor Mariënstede in de Remi Dewittestraat in Dadizele. Mariënstede is een voorziening die volwassen personen met diverse handicaps ondersteuning biedt op het vlak van wonen en dagbesteding.