Vanaf dit najaar wil Vlaams minister van Integratie en Inburgering Hilde Crevits officieel starten met voortrajecten voor nieuwkomers in het land van herkomst. De Vlaamse Regering heeft de maatregel goedgekeurd. Het gaat over trajecten voor personen die omwille van gezinshereniging of arbeidsmigratie naar Vlaanderen willen komen. De nieuwkomers zullen een digitale cursus maatschappelijke oriëntatie aangeboden krijgen zodat ze al een beeld hebben van onze samenleving en ze beter voorbereid zijn als ze naar Vlaanderen komen. De lancering van de trajecten volgt na 3 proefprojecten.
“Het aanbieden van de inburgeringscursus in het land van herkomst moet de integratie versnellen en nieuwkomers informeren over onze Vlaamse samenleving en de hier geldende normen en waarden. Nieuwkomers zullen zo hun zelfredzaam verhogen en vlotter de weg vinden naar onze arbeidsmarkt. De proefprojecten hebben waardevolle informatie opgeleverd om keuzes te maken. Om geen tijd te verliezen en mensen wegwijs te maken, lanceren we vanaf het najaar stapsgewijs een volledig digitale voortrajecten in het land van herkomst. We leggen de focus op gezins- en arbeidsmigranten. Op termijn is het de bedoeling om het traject in samenspraak met de federale regering verplicht te maken.” Vlaams minister van Integratie en Inburgering Hilde Crevits
Gezinsmigranten en arbeidsmigranten
Het traject zal zich richten op gezins- en arbeidsmigranten die zich nog in het buitenland bevinden, een visum tot langdurig verblijf in België hebben aangevraagd en zich willen inschrijven in een gemeente in het Nederlandse taalgebied of het tweetalige gebied Brussel. Gezins- en arbeidsmigratie vormen de belangrijkste legale migratiekanalen naar Vlaanderen. In 2024 was bijna van de instroom van nieuwkomers in het Vlaams Gewest arbeidsmigrant en ruim 25% gezinsmigrant. Vooral gezinsmigranten blijken in de praktijk geconfronteerd met integratie-uitdagingen door onder meer een beperkte taalkennis en een beperkte toegang tot de arbeidsmarkt. Arbeidsmigranten hebben doorgaans een sterkere sociaaleconomische positie, maar ook zij hebben baat bij een voorbereidende kennismaking met onze samenleving en de rechten en plichten van onze arbeidsmarkt.
Maatschappelijke oriëntatie via zelfstudiepakket
Maatschappelijke oriëntatie vormt op dit moment al een belangrijk onderdeel van het Vlaams inburgeringstraject. Het biedt nieuwkomers inzicht in onze samenleving met informatie over wonen, werken, gezondheidszorg,…. Er wordt een volledig digitaal zelfstudiepakket in de eigen taal samengesteld waarbij de deelnemer zelfstandig het traject doorloopt via een digitaal leerplatform. Het bestaat uit 2 delen: een basismodule met een introductie tot het leven in België, rechten en plichten, normen en waarden en een module met specifieke informatie. Voor de arbeidsmigranten zal het gaan over thema’s zoals arbeidsrecht en sociale zekerheid. Voor gezinsmigratie gaat het over gezondheidszorg, onderwijs, of toegang tot de arbeidsmarkt.
Een begeleider volgt de vorderingen op en staat ter beschikking voor vragen. Deze zal de deelnemer ook informeren over de verdere stappen na aankomst in ons land en de aansluiting op het Vlaams inburgeringsbeleid. Deelnemers die het volledige pakket afwerken, zullen een bewijs van deelname ontvangen.
Momenteel wordt de online cursus maatschappelijke oriëntatie aangeboden in Vlaanderen in 23 talen. Minister Crevits wil stapsgewijs het aanbod in het land van herkomst in meerdere talen digitaal aanbieden en wil daar in het najaar mee starten. Voor deelnemers die minder digitaal vaardig zijn worden de mogelijkheden onderzocht om op afstand ondersteunding te bieden.
Proeftuinen
Het Agentschap Integratie en Inburgering organiseerde de voorbije jaren 3 proeftuinen in het Arabisch met deelnemers uit Marokko, Libanon en Jordanië. Die proeftuinen hebben waardevolle kennis opgeleverd over de doelgroepen, inhoud en organisatie van het aanbod in het land van herkomst. Uit het rapport blijkt onder meer dat de deelnemers heel tevreden zijn over het aanbod en de interactie met de groepen en de begeleider. De nood aan intensieve begeleiding is eerder beperkt, maar laagdrempelige ondersteuning is wel cruciaal om deelnemers toe te laten om het traject zelfstandig te doorlopen.
Link naar eindrapport over de proeftuinen >>