Tijdens het coronajaar 2020 hebben minder Vlamingen een opleiding gevolgd. Dat is een trend die zich in heel Europa heeft voorgedaan. De daling is vooral te wijten aan de mindere deelname aan seminaries en conferenties die omwille van corona minder georganiseerd werden. De sectoren met de meeste opleidingen zijn financiën, verzekeringen, onderwijs en energie. Deze vaststellingen staan in het jaarrapport 2021 “Opleidingsdeelname en opleidingsinspanningen van werkgevers in Vlaanderen”. Het ontwikkelen van een leercultuur speelt een centrale rol in het regeerakkoord van de Vlaamse regering en in het relanceplan Vlaamse Veerkracht. Vlaams minister van Werk Hilde Crevits investeert hiervoor 119 miljoen euro.
Uit het jaarrapport blijkt dat opleidingsdeelname van de Vlaming daalde tijdens het coronajaar 2020. Op basis van gegevens van de Enquête naar de Arbeidskrachten (Statbel) blijkt dat 21,1% van de Vlamingen in 2020 een opleiding volgde, terwijl dit percentage in 2019 nog 23% bedroeg. Dit terwijl opleidingsdeelname al sinds 2017 vrij stabiel is in Vlaanderen. Ook de vierwekenindicator, die peilt naar de deelname in een specifieke referentieperiode van vier weken, toont een daling: van 8,6% in 2019 naar 7,7% in 2020. De daling is weliswaar volledig te wijten aan een daling in de deelname aan niet-formele opleidingen, zoals cursussen, seminaries en conferenties.
De daling is niet uitzonderlijk. In zo goed als in alle Europese lidstaten werd in 2020 minder vaak deelgenomen aan opleidingen. De gemiddelde daling in de EU27-landen was zelfs een stuk sterker dan in Vlaanderen (1,6%). Wel ligt het cijfer voor Vlaanderen nog een stuk onder het gemiddelde van de EU27-lidstaten (9,2%).
Voor loontrekkenden is opleidingsdeelname sterk afhankelijk van de sector waarin de werknemers werkzaam zijn. De sectoren financiële activiteiten en verzekeringen (37,2%), onderwijs (36,3%) en energie (32,4%) zijn de top drie best presterende sectoren. De sectoren bouwnijverheid (17,7%), administratieve en ondersteunende diensten (16,3%) en de horeca (10,4%) noteren de laagste percentages.
Het rapport bevestigt ook eerdere analyses over bestaande kloven in opleidingsparticipatie tussen sociale groepen. Zo nemen 55-plussers, niet-beroepsactieven, niet-Belgen en kortgeschoolden minder vaak deel aan een opleiding.
Op basis van gegevens uit de COVID-19-bevraging van de Vlaamse Statistische Autoriteit blijkt bovendien dat er verschillende redenen zijn waarom mensen een opleiding volgen. Globaal gezien volgden mensen het vaakst een opleiding om hun werk beter te doen (51,4%) of om bij te leren over een onderwerp dat hen interesseert (52,1%). Ook het verbeteren van de carrièrevooruitzichten (27,5%), verplichting door de werkgever (24,5%) en voor het plezier of ontspanning (20,4%) werden veelvuldig genoemd als redenen.
Verder toont het rapport op basis van gegevens uit de sociale balansen van bedrijven dat de opleidingsinspanningen van werkgevers in de periode 2015-2019 vrij stabiel waren. Vooral grotere bedrijven lijken vaker opleidingen aan te bieden aan hun werknemers.
Vlaams minister van Werk Hilde Crevits : “Door corona hebben minder mensen een opleiding gevolgd. De invloed op de opleidingsdeelname bleef vrij beperkt. Dit illustreert de veerkracht die burgers, werkgevers en opleidingsverstrekkers hebben getoond tijdens deze moeilijke periode. Ik hoop dat we daarop kunnen bouwen, want de opleidingsdeelname moet de toekomstige jaren nog een flink stuk hoger als we onze arbeidsmarkt en economie gezond willen houden. We maken daar ook veel middelen voor vrij. Ik was recent in Denemarken en daar volgt bijvoorbeeld 20% van de mensen opleiding op basis van de vierwekenindicator, bijna drie keer zoveel dus als in Vlaanderen.”
De voorbije jaren investeerde Vlaams minister van Werk Hilde Crevits in tal van opleidingsincentives, zoals het opleidingskrediet, opleidingscheques en opleidingsverlof, die werknemers kansen bieden om hun competenties te versterken en tegelijk inspelen op de drempels 'geen tijd' en 'te duur'. Via de onlinetool Wegwijzer Vlaamse opleidingsincentives krijgen werknemers en werkgevers een zicht op het opleidingsaanbod en de steunmaatregelen. Na het beantwoorden van een aantal vragen, krijg je informatie over de opleidingsincentives waarvoor je in aanmerking komt. De Wegwijzer verwijst ook door naar nuttige informatie rond loopbaanbegeleiding of ondersteuning voor opleiding voor zelfstandigen, werkzoekenden en tijdelijk werklozen