Zorgzame Buurten slagen erin informele netwerken op te richten en buurtbewoners te bereiken die anders niet bereikt of betrokken worden. Bewoners van een zorgzame buurt vinden ook sneller de weg naar professionele diensteverlening en professionals vinden elkaar sneller over de sectoren heen. Deze positieve evaluatie kregen gisteren meer dan 750 personen te horen tijdens het Symposium rond Zorgzame Buurten. Minister Crevits is tevreden, en ziet dat er dankzij de Zorgzame Buurten zaadjes zijn gepland waar nog meer buurten mee aan de slag kunnen om ook hun Zorgzame Buurt te organiseren. Op het symposium werd ook een toolbox voorgesteld waarmee de Zorgzame Buurten verder aan de slag kunnen en nieuwe buurten kunnen starten.
“De evaluatie van de 132 Zorgzame Buurten in Vlaanderen en Brussel bevestigt dat zij zorgen voor meer verbinding, betere samenwerking en sterke netwerken. Tegelijk kunnen zij nog stappen vooruitzetten om meer groepen te bereiken, ook de traditioneel moeilijker te bereiken bevolkingsgroepen. Het sceptisch gevoel over de Zorgzame Buurten hebben we de voorbije jaren kunnen weerleggen. Steeds meer mensen geloven in het concept en begrip van Zorgzame Buurten. Er is zelfs interesse van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om het internationaal mee uit te dragen. Uiteraard zijn zij niet alleen de oplossing voor de vergrijzing, de druk op zorgverleners, de druk op mantelzorgers, … maar we zijn er wel mee de juiste weg in geslagen en we moeten hier verder op kunnen bouwen. Zorgzame Buurten zijn er om te blijven.” – Vlaams minister van Welzijn en Gezin Hilde Crevits
Van bij de start streefden de verschillende Zorgzame Buurten naar een sterke betrokkenheid bij hun buurtbewoners. Alle projecten begonnen in 2022 met een buurtanalyse. Via enquêtes, ontmoetingsmomenten, gesprekstafels, interviews, huis-aan-huis-bezoeken, telefoon, buurtpunten, etc. werden in totaal meteen bijna 24.000 mensen bereikt.
Onderzoekers van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (SWVG) volgden de lopende projecten op en formuleerden uit hun bevindingen een aantal beleidsaanbevelingen. Daaruit blijkt dat in de Zorgzame Buurten op korte tijd al heel wat verwezenlijkt werd.
Een aantal resultaten van het onderzoek:
- Sinds de start van de projecten worden veel meer buurtbewoners bereikt.
- Buurtbewoners vonden een plek die van hen is, waar ze elkaar kunnen ontmoeten.
- Er is een duidelijke versterking van de informele netwerken.
- Er is een betere samenwerking tussen informele en formele zorgverleners.
- Professionele zorgverleners uit de buurt kennen elkaar beter.
Er werd in de Zorgzame Buurten significante vooruitgang geboekt , maar het onderzoek detecteerde ook nog een aantal uitdagingen:
- Het bereiken van bepaalde doelgroepen zoals kinderen, jongeren en anderstaligen.
- Zowel de informele als de formele netwerken werden versterkt, maar ze kunnen nog beter met elkaar verbonden worden.
- Buurten met een lagere socio-economische status werden het minst bereikt.
Verankering van de projecten
De Zorgzame Buurten boekten al mooie resultaten, maar om een blijvende impact te hebben is het van cruciaal belang dat de projecten na afloop verder verankerd en verduurzaamd worden. Feedback van de buurten en de actoren gaven aan dat twee jaar onvoldoende was om de duurzaamheid te verzekeren. Om die reden werd de financiële steun begin dit jaar verlengd. Minister Crevits maakte hiervoor 3,5 miljoen euro vrij.
Zo kunnen de Zorgzame Buurten hun werking zeker verderzetten tot de nieuwe lokale bestuursploegen verkozen en gevormd zijn. Die kunnen dan op hun buurt de Zorgzame Buurten bestendigen in hun lokaal sociaal beleid. In totaal zal er ruim 14 miljoen geïnvesteerd zijn in het project van de Zorgzame Buurten.
Maar ook de volgende Vlaamse regering heeft volgens minister Crevits een rol te spelen: “De resultaten tonen aan dat we verder moeten gaan op de ingeslagen weg en met onze partners en de lokale besturen werk moeten maken van het structureel inbedden van Zorgzame Buurten. Daarbij moeten we én die zorgzame houding en ontmoeting tussen buurtbewoners ondersteunen, maar ook inzetten op de lokale samenwerking tussen zorgprofessionals en professionals uit andere domeinen zoals wonen, omgeving, onderwijs, jeugd, werk, enz. Ik geloof in een toekomst van de Zorgzame Buurten. Vanuit Vlaanderen moeten we daarom volgens mij ook in een volgende legislatuur nieuwe Zorgzame Buurten ondersteunen om zo buurtgericht te werken aan zorg en welzijn. De toolbox, de aanbevelingen en de gedragenheid op het terrein maken dit voor mij één van de bouwstenen voor het toekomstig Vlaams zorg- en welzijnsbeleid.”
Alle informatie over de projecten, het Steunpunt WVG onderzoek, de toolbox, etc. kan u vinden op de website van Zorgzame Buurten.
Wat is een Zorgzame Buurt?
In een Zorgzame Buurt wonen mensen comfortabel in hun woning of vertrouwde buurt. Het is een buurt waar jong en oud elkaar kennen en helpen. Levenskwaliteit staat er centraal, voorzieningen en diensten zijn er voor iedereen toegankelijk. Iedereen voelt er zich goed en wordt geholpen, ongeacht de ondersteuningsbehoeften.
Een Zorgzame Buurt bestaat uit drie luiken: participatie en inclusie, het verbinden van informele en formele zorg en intersectorale samenwerking.
De projecten worden begeleid in hun werking door een consortium gecoördineerd door de Koning Boudewijnstichting en gesubsidieerd door de Vlaamse overheid.
