In 2022 kregen 64.199 pasgeboren baby’s een gehoortest. Hiermee bereikte Kind en Gezin 94% van alle borelingen in het Vlaams Gewest. 84% van de kinderen geboren in 2019 kreeg minstens 1 oogtest voor ze 3 jaar waren. Ook de groei en ontwikkeling van jonge kinderen wordt door Kind en Gezin opgevolgd. Uit de registraties blijkt dat het aandeel 2-jarigen met obesitas op 1,5% ligt en dat 1 kind op de 10 op de leeftijd van 2 jaar een te hoog BMI heeft. Dat heeft Vlaams minister van Gezin Hilde Crevits bekendgemaakt tijdens een bezoek aan het consultatiebureau van Kind en Gezin in Oostkamp. Uit een bevraging bij 8.000 ouders blijkt ook een grote tevredenheid over de dienstverlening van Kind en Gezin.
“Al 25 jaar voert Kind en Gezin gehoortesten uit bij baby’s, de oogtesten bestaan 10 jaar. Met deze vroegtijdige preventieve screenings en de contactmomenten met Kind en Gezin kunnen we elk kind maximale ontwikkelingskansen geven. Kind en Gezin is echt een begrip in Vlaanderen. Ze bundelen heel wat expertise samen ten dienste van gezinnen in al hun diversiteit. Het gaat om 57 teams verspreid over Vlaanderen en Brussel. Elk team verricht waardevol werk. Dat blijkt ook uit het grootschalige en onafhankelijk onderzoek bij 8000 ouders. Ouders kunnen er terecht met allerlei vragen en bezorgdheden en voelen zich zo echt ondersteund in de opvoeding van hun kinderen. Ze zijn ook heel tevreden over de gratis vaccinaties, de gehoor- en oogtesten en de opvolging van de ontwikkeling. ” - Hilde Crevits
Donderdag heeft Vlaams minister van Gezin Hilde Crevits een bezoek gebracht aan het consultatiebureau van Kind en Gezin in Oostkamp. Tijdens de eerste cruciale 1000 dagen kunnen ouders rekenen op uitgebreide, gratis hulp en ondersteuning. Kind en Gezin past zijn werking aan de verwachtingen en noden van gezinnen aan. De medische preventie ligt voor elk kind vast op verschillende contactmomenten die plaatsvinden in de consultatiebureaus. De rest van de dienstverlening organiseert Kind en Gezin op maat.
Tijdens het bezoek werd samen met Opgroeien en Wiegwijs vzw naar aanleiding van 25 jaar gehoortesten en 10 jaar oogtesten het belang van de screenings en de gratis dienstverlening van Kind en Gezin in de kijker gezet. Ook de cijfers voor 2022 werden bekendgemaakt.
25 jaar gehoortesten, 64.199 in 2022
Kind en Gezin screent sinds 1997 op het gehoor van pasgeboren baby’s. In 2022 testten de 650 verpleegkundigen van Kind en Gezin over heel Vlaanderen en Brussel het gehoor van 64.199 pasgeboren baby’s. Hiermee bereikte Kind en Gezin 94,2% van alle borelingen in het Vlaams Gewest. 3,9% kreeg extern een gehoortest. Het bereik van de gehoortest van Kind en Gezin ligt het hoogst in West-Vlaanderen (97,8%).
Bij een afwijkende test wordt verwezen naar een gespecialiseerd diagnostisch referentiecentrum. 1,1% van de geteste kinderen uit 2022 wonend in Vlaanderen werd doorverwezen. De feedback van de referentiecentra toont aan dat 121 kinderen uit 2021 gehoorverlies hadden, 80 aan beide oren, 41 aan 1 oor. De incidentie gehoorverlies bedraagt 1,87 per 1000 geteste kinderen.
“In 1997 was Kind en Gezin en Vlaanderen koploper. We mogen 25 jaar later nog altijd heel fier zijn. Vlaanderen is in internationaal opzicht quasi uniek met dit uniforme, gratis medisch-preventief aanbod. We worden internationaal benijd omdat we op populatieniveau alle borelingen en jonge kinderen in beeld hebben. Heel weinig landen hebben zo’n globale data wat betreft screeningsprogramma’s. Dit is heel waardevol en iets om terecht fier op te zijn.” - Dr. Deschoemaeker, adviserend arts Opgroeien
10 jaar oogtesten
Sinds 2013 screent Kind en Gezin ook systematisch het zicht van baby’s en peuters. De oogtesten gebeuren tijdens de consulten op de leeftijd van 12 en 30 maanden. Daarmee worden de meeste factoren die aanleiding geven tot de ontwikkeling van een lui oog en enkele ernstige oogafwijkingen opgespoord. Wanneer het resultaat afwijkend is, verwijst de verpleegkundige van Kind en Gezin ouders door naar een oogarts voor verder onderzoek.
In 2022 kreeg 84,1% van de kinderen geboren in 2019 via Kind en Gezin minstens één oogtest voor ze 3 jaar werden. 5,5% daarvan werd doorverwezen naar de oogarts. Dit aandeel ligt iets lager dan in de voorgaande geboortejaren. 86,8% van de kinderen geboren in 2018 kreeg minstens één oogtest. Dat komt doordat Kind en Gezin in volle coronacrisis tijdelijk geen eerste gehoortesten uitvoerde ten voordele van de grote focus op het vaccineren van de kinderen.
Bijziendheid en belang van buiten spelen
Wetenschappelijk onderzoek toont dat steeds meer kinderen, op steeds jongere leeftijd bijziend zijn. Samen met de Belgian Myopia Groep (BMG) sensibiliseert en informeert Opgroeien daarom ouders. Dit gebeurt rechtstreeks via de vele contacten van ouders met hun Kind en Gezin-team, via de gratis brochures en magazines, via duidelijk online informatie en aandacht via sociale media. Ook tijdens het bezoek in Oostkamp benadrukken Minister Crevits en Opgroeien het belang van buitenspelen: kinderen kijken zo meer in de verte, wat goed is voor de oogspieren, de schermtijd wordt ingeperkt, kinderen bewegen meer en vrijer en het geeft een boost aan de motorische ontwikkeling.
Minder 2-jarigen met overgewicht in Vlaanderen
Daarnaast werden ook de BMI-cijfers bekend gemaakt. 1 kind op 10 heeft op de leeftijd van 2 jaar een BMI die te hoog ligt,1,5% heeft obesitas. Het aandeel 2-jarigen met overgewicht steeg in coronajaar 2020 van 9,6% naar 11,4% en daalde in 2021 terug naar 9,7%. In 2022 heeft 9,9% van de 2-jarigen overgewicht.
Verder zijn er ook iets meer meisjes met overgewicht dan jongens: 10,1% tegenover 9,7%. Kinderen geboren in kansarmoede kennen een hoger aandeel kinderen met overgewicht: 14,3% versus 9% bij kinderen die niet in kansarmoede geboren werden In de provincie Antwerpen ligt het aandeel kinderen met overgewicht het hoogst (11,4%), in West-Vlaanderen het laagst (8,5%) .
“De eerste 1000 dagen zijn cruciaal voor de rest van een mensenleven. Een gezonde levensstijl als volwassene begint bij het prille begin. Onderzoek toont aan dat wie vanaf de geboorte veel beweegt, dat ook blijft doen. Veel beweging en bewegingskansen vanaf de geboorte zijn cruciaal. Als kind veel buiten wandelen, spelen, ontdekken dus ook. Het is goed voor de ogen, goed voor de motorische ontwikkeling van een kind, goed voor het mentaal welbevinden, kortom goed voor alles.” - Dr. Deschoemaeker, adviserend arts Opgroeien
Ouders tevreden over Kind en Gezin
Uit een grootschalig onderzoek van najaar 2022 door een onafhankelijk onderzoeksbureau blijkt dat ouders de medische screenings van Kind en Gezin heel erg waarderen. Meer dan 8.000 ouders met jonge kinderen gaven uitgebreid hun mening over de dienstverlening van Kind en Gezin. Zij geven aan de gratis medisch-preventieve screenings en de vaccinaties door Kind en Gezin heel belangrijk te vinden.
Bovendien zijn ze ook zeer tevreden over de screenings: "Dankzij de gratis, vroege en brede screening van Kind en Gezin zal onze zoon alle kansen krijgen. We hoeven niet achter de feiten aan te hollen. Dat maakt ons als ouder geweldig dankbaar! Laat onze dankbaarheid een opsteker zijn voor elke verpleegkundige die een zuchtende ouder ziet bij een test, of een ouder ziet die lichtjes geïrriteerd is omdat het om een 'valse' doorverwijzing ging. Screening en preventie werkt!"- Tiffany, mama van Gust en Mil
"De resultaten van dit grootschalige onderzoek geven me als verpleegkundige van Kind en Gezin echt energie. Het is duidelijk dat ouders Kind en Gezin heel erg waarderen in die zo cruciale eerste 1000 dagen van hun kind. We werken echt op maat van elk gezin. Het is nu aan ons om nog meer in de verf te zetten dat ouders ook gratis bij ons terechtkunnen voor kleine en grote vragen en bezorgdheden rond ouderschap, opvoeding, zindelijkheid en slapen." - Sara, verpleegkundige Kind en Gezin
Alle cijfers en grafieken