In de buurt van het station Antwerpen-Centraal komen kankers algemeen niet meer voor dan in Vlaanderen of de binnenstad van Antwerpen. Dat meldt Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits op basis van onderzoek van het Departement Zorg en Stichting Kankerregister. Het onderzoek werd uitgevoerd nadat er al enige tijd ongerustheid was bij omwonenden over een edelmetaalsmelterij in de buurt.
“Het gevoerde onderzoek geeft aan dat er in de Antwerpse stationsbuurt algemeen niet meer kankers zijn dan in de Antwerpse binnenstad en in Vlaanderen. Hopelijk kan dit de bewoners al deels geruststellen. Zij worden via een bewonersbrief op de hoogte gebracht van de resultaten van het onderzoek. Momenteel loopt er ook nog een onderzoek waarbij lood in het bloed gemeten wordt bij kinderen en hun moeders uit de Antwerpse stationsbuurt. Hun resultaten zullen gekaderd worden ten opzichte van referentiepopulaties in Vlaanderen en het buitenland. De resultaten zullen ook vergeleken worden met een soortgelijke controlegroep van moeder-kind koppels die geografisch gespreid wonen binnen de Antwerpse Ring.” - Hilde Crevits
Stichting Kankerregister bestudeerde de aanwezigheid van 24 verschillende kankertypes en alle kwaadaardige kankers samen (behalve non-melanoma huidkankers) in de stationsbuurt in Antwerpen en vergeleek de cijfers met heel Vlaanderen en met de binnenstad binnen de Antwerpse ring. Ziekenhuizen met zorgprogramma's voor oncologische basiszorg en ziekenhuizen met zorgprogramma's voor oncologie en diensten voor anatomopathologie zijn wettelijk verplicht mee te werken aan de kankerregistratie. Zo beschikt de Stichting Kankerregister over gedetailleerde gegevens over alle kankers en de gegevens van kankerpatiënten zoals leeftijd, geslacht, woonplaats, overleving in Vlaanderen sinds 2004. Dit laat hen toe om een mogelijke invloed van de leefomgeving te onderzoeken.
Resultaten:
- De resultaten tonen dat alle kankers samen minder vaak voorkomen in de stationsbuurt dan in Vlaanderen. Ook melanoom, dikke darmkanker (bij vrouwen) en long- en blaaskankers (bij mannen) komen minder vaak voor.
- Kankers waarvan omwonenden aangaven ongerust over te zijn, zoals long-, pancreas- en neuro-endocriene kankers, komen ook niet vaker voor in de stationsbuurt dan in de rest van Vlaanderen. Hetzelfde geldt voor kankers waarvoor voldoende bewijskracht bestaat dat die door zware metalen veroorzaakt kunnen worden (longkanker, blaaskanker).
- Enkel baarmoederhalskankers bij vrouwen en leverkankers bij mannen komen er vaker voor dan in Vlaanderen en in de Antwerpse binnenstad. Deze kankers komen ook vaker voor in de hele Antwerpse binnenstad dan in Vlaanderen.
o 99% van de baarmoederhalskankers worden veroorzaakt door een langdurige humaan papillomavirus (HPV) infectie. Deze kankers kunnen vermeden worden door 3-jaarlijks terugbetaald uitstrijkje bij vrouwen van 24 tot 65 jaar (screening) en gratis vaccinatie tegen HPV bij meisjes en jongens van 12 jaar.
o De meest voorkomende oorzaak van leverkanker is een langdurige leverziekte (cirrose), veroorzaakt door chronische hepatitis B of C of door overmatige alcoholconsumptie. Roken en aflatoxine (schimmel op noten en brood) zijn andere risicofactoren.
- Voor andere bestudeerde kankers is er geen verschil in het voorkomen in de stationsbuurt ten opzichte van Vlaanderen.
- Voor de meer zeldzame kankers zijn de aantallen geobserveerde kankers te laag (minder dan 5), zelfs in de periode van 15 jaar, om uitspraken te kunnen doen.
Minister Crevits heeft eind vorig jaar nog een ander onderzoek gevraagd waarbij het bloed van zo’n 200 tot 250 kinderen en moeders uit de stationsbuurt zal worden gecontroleerd. De metingen gebeuren bij kinderen tussen 6 en 8 jaar. Dit onderzoek gebeurt door het Provinciaal Instituut voor Hygiëne en VITO. Er wordt gekeken naar blootstelling aan zware metalen, gezondheidskundige risico’s en determinanten van de blootstelling aan zware metalen. Via vragenlijsten en milieumetingen wordt onderzoek gevoerd naar andere mogelijke bronnen of verstorende omgevingsfactoren.
Het volledige rapport ‘Kankerincidentie in de Stationsbuurt Antwerpen-Centraal’ en meer info over het net gestarte bloedonderzoek (humane biomonitoring) vindt u op de website van het Departement Zorg: https://www.zorg-en-gezondheid.be/aandachtsgebieden-en-humane-biomonitoring
