Onvolledige cijfers uit huisartsenpraktijken, verkoopcijfers van scabiësmedicatie en meldingen van zorgverstrekkers suggereren een sterke toename van scabiës. De data die momenteel beschikbaar zijn, geven echter een onvolledig beeld. Daarom geeft minister Crevits een projectsubsidie van 50.000 euro aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) voor een studie rond de evolutie van scabiës. Daarnaast werkt het Departement Zorg aan een richtlijn voor de aanpak van scabiës en extra opleiding voor huisartsen en eerstelijnswerkers. Er komt ook een sensibilisatie- en informatiecampagne.
“We ontvangen de laatste tijd meer en meer signalen over een mogelijke toename van het aantal scabiës-gevallen in Vlaanderen. Vanuit het werkveld wordt ons ook gemeld dat de gangbare therapie minder vaak aanslaat en patiënten vaker hervallen. Deze signalen kunnen we echter nog niet voldoende hard maken. Ik laat daarom het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) een studie uitvoeren met twee doelen: een reële inschatting maken van zowel nieuwe scabiësinfecties als gevallen van therapiefalen en hervallende patiënten, en ten tweede het onderzoeken van de mogelijke oorzaken achter de vermeende toename. Om het probleem in kaart te brengen, zal het ITG infectiologen, huisartsen en dermatologen bevragen via vragenlijsten en interviews. Resultaten van de studie verwachten we tegen april 2025.” – Hilde Crevits, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.
Onvolledige cijfers over scabiës
Verschillende cijfers wijzen op een stijging van het aantal gevallen van scabiës. Elk van die cijferbronnen geeft echter een onvolledig beeld:
Artsen moeten scabiës melden aan het Departement Zorg vanaf twee gevallen die met elkaar verbonden zijn op een plaats waar meerdere mensen gedurende lange tijd samenkomen (zoals in woonzorgcentra, kinderdagverblijven, scholen,…). Individuele gevallen of gevallen binnen één gezin hoeven niet gemeld te worden. In 2021 noteerde het Departement Zorg 85 meldingen, in 2022 waren dat er 118. Dit jaar staat de teller voorlopig op 122 meldingen. Niet alle gevallen zullen echter gemeld worden.
Via het Vlaams huisartsenregistratienetwerk “Intego” worden consultaties geregistreerd bij een steekproef van huisartsenpraktijken. In 2021 registreerde Intego 2,18 scabiësgerelateerde consulten per 1.000 patiënten. In 2015 waren dat nog 1,04 consulten per 1.000 patiënten. In deze cijfers is er dus een verdubbeling van het aantal scabiës-consultaties.
In de periode tussen 2015 en 2022 steeg ook de verkoop van tubes met zalf voor de behandeling van scabiës. In 2015 werden ongeveer 35.000 tubes verkocht in Vlaanderen. In 2022 werden er ongeveer 130.000 verkocht, maar ook deze cijfers zijn een grove inschatting. Zeker gezien deze behandeling ook preventief voorgeschreven wordt.
Nieuwe richtlijnen voor behandeling en diagnose
Bij meldingen van scabiës in groepsverbanden zoals scholen en woonzorgcentra, volgt het Departement Zorg telkens op dat alle nodige hygiëne- en behandelmaatregelen genomen worden om verdere besmettingen tegen te houden. Daarnaast nemen minister Crevits en het Departement Zorg nu ook een aantal initiatieven om zorgverleners te ondersteunen bij het behandelen en bestrijden van scabiës:
Er wordt een nieuwe richtlijn voor artsen ontwikkeld voor de aanpak van scabiës, met instructies over hoe te behandelen en hoe besmettingen best te voorkomen.
Er komt ook een nieuwe richtlijn eind 2024 over hoe scabiës het best vast te stellen valt (diagnose).
Een e-learningtool en opleidingspakket zullen huisartsen en eerstelijnswerkers opleiden over het stellen van een correcte diagnose en behandeling.
Daarnaast is er in de loop van 2024 een campagne gepland om vooral risicogroepen zoals personen die leven in groepsverbanden (woonzorgcentra, gevangenissen, internaten, opvangcentra…) en de algemene bevolking te informeren over scabiës.
Over scabiës
Schurft of scabiës is een besmettelijke huidaandoening die door de schurftmijt veroorzaakt wordt. De allergische reactie op de mijt geeft jeuk als belangrijkste klacht en andere verschijnselen zoals blaasjes, roodheid en schilfering. De scabiësmijt heeft een voorkeur voor bepaalde plaatsen op het lichaam: de handpalm en de huid tussen de vingers, de pols, de elleboog, de borst, de buik, de schoudergordel, de voet en de geslachtsdelen. De jeuk kan echter over het hele lichaam optreden en is vaak 's nachts, als het warm is, het hevigst. Een besmetting kan plaatsvinden door langdurig (10-15 min) of regelmatig, intensief huidcontact met iemand die scabiës heeft.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent bijna 600.000 euro investeringssteun toe voor een nieuwbouw voor kinderopvang langs de Aarschotsebaan in Berlaar. De nieuwbouw komt er omdat de gemeenten op de huidige locatie plannen heeft voor de gemeenteschool en de buitenschoolse opvang.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een bedrag van bijna 2,6 miljoen euro toe voor een nieuw jeugdzorgcentrum voor 20 jongeren in de Spoorwegstraat in Maaseik. Het nieuwe gebouw is bedoeld voor jongeren die er residentieel verblijven en voor dagbegeleiding. De nieuwbouw vervangt verouderde infrastructuur in Maaseik en in Kinrooi.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een jaarlijkse investeringssteun toe van bijna 27.000 euro toe op lange termijn voor een nieuwbouw voor 10 bewoners en voor de uitbreiding van de dagbestedingsruimtes voor Mariënstede in de Remi Dewittestraat in Dadizele. Mariënstede is een voorziening die volwassen personen met diverse handicaps ondersteuning biedt op het vlak van wonen en dagbesteding.