Kinderen jonger dan 12 jaar die in een straal van 5 km rond de 3M-site wonen, kunnen vanaf vandaag ook hun bloed laten analyseren op de aanwezigheid van PFAS. Om deze jonge kinderen te kunnen onderzoeken, werd een nieuwe, minder invasieve bloedafnametechniek ontwikkeld: bloedafname via een vingerprik. De eerste kinderen jonger dan 12 en hun ouder(s) hadden vandaag afspraak in het bloedafnamecentrum in Zwijndrecht.
“Met deze nieuwe methode kunnen we vrij pijnloos en eenvoudig bloed afnemen bij kinderen en betrouwbare resultaten krijgen. Al meer dan 12.808 mensen schreven zich in voor het bloedonderzoek, maar er zijn momenteel nog maar 577 kinderen aangemeld. Ik hoop dat de laagdrempelige eenvoudige vingerprik de drempel voor ouders verlaagt en dat het aantal deelnemers onder kinderen hierdoor zal stijgen. Want hoe meer omwonenden deelnemen, hoe beter de verspreiding, de blootstellingsbronnen en de gezondheidseffecten van PFAS in het bloed onderzocht kunnen worden. We willen ook weten of en welke impact er is op de jonge kinderen in de regio, daar hebben we vandaag nog geen data over.” - Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits
Goedkeuring vingerprik na validatiestudie
De vingerprik is een minder ingrijpende en eenvoudigere manier dan bloed afnemen met een naald in de holte van de elleboog. Deze vingerprik-methode om PFAS in het bloed op te sporen werd door Eurofins ontwikkeld en werd nu ook klinisch gevalideerd. De afgelopen maanden werd deze afnamemethode in de regio Zwijndrecht uitgetest bij volwassenen die hun bloed lieten onderzoeken tijdens het PFAS bloedonderzoek.
Er namen 603 volwassenen deel aan de studie, 293 mannen en 310 vrouwen. Bij hen werd zowel via de elleboogprik als via de vingerprik bloed afgenomen. Dankzij het groot aantal deelnemers aan deze studie kon een omrekenfactor berekend worden om bloed via beide methodes met elkaar te vergelijken. Hierdoor kunnen de resultaten van jonge kinderen via de vingerprikmethode ook zinvol geïnterpreteerd worden. Op basis van deze studie werd de vingerprikmethode goedgekeurd. Deze minder ingrijpende en eenvoudigere methode van staalafname is beter geschikt om op een vlotte en eenvoudige wijze bloed af te nemen bij jonge kinderen. Nu kan bij hen ook van start gegaan worden met de bloedafnames.
Aangemelde gezinnen met kinderen jonger dan 12 jaar van de gemeenten Zwijndrecht, Beveren en Kruibeke zullen binnenkort een uitnodigingsbrief voor hun bloedafname ontvangen. Nadien komen ook de gezinnen met kinderen uit andere gemeenten aan de beurt, in volgorde van hun afstand tot de 3M fabriek.
Moeder-kind studie zoekt nog deelnemers
Dankzij de goedkeuring van de vingerprik, kan nu ook een moeder-kind studie starten. Binnen deze studie worden de PFAS-waarden van kinderen jonger dan 12 jaar en hun biologische moeder met elkaar vergeleken om te onderzoeken of er verbanden zijn en welke factoren hier een rol spelen.
De deelnemende kinderen krijgen een vingerprik, moeders een klassieke elleboogprik én een vingerprik. Kinderen jonger dan twee jaar krijgen een hielprik. Voor deze studie worden nog altijd zoveel mogelijk moeder-kindkoppels gezocht.
Over het grootschalig bloedonderzoek
Eerdere bloedonderzoeken bij meer afgebakende doelgroepen toonden al aan dat veel mensen die in de omgeving van 3M wonen te hoge PFAS-gehaltes in hun bloed hebben. Om dat verder te onderzoeken, kunnen alle inwoners binnen een straal van 5 km rond de 3M-site gratis deelnemen aan een bloedonderzoek om de PFAS-concentraties in hun bloed te laten bepalen.
Omwonenden kunnen zich nog aanmelden tot en met 29 februari 2024. 12.808 mensen hebben zich al aangemeld waaronder 577 kinderen jonger dan 12 en 5.300 mensen hebben ondertussen een uitnodiging gekregen. Er zijn intussen 3.500 bloedafnames effectief gebeurd en 3.000 mensen hebben hun resultaten ook al ontvangen.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits kent een investeringssteun van 606.000 euro toe voor de nieuwbouw van Kinderopvang Hopsa in Neeroeteren bij Maaseik. In de kinderopvang zal plaats zijn voor 19 plaatsen 0 tot 3-jarigen. Hopsa krijgt hiermee een uitbreiding van 10 plaatsen voor kinderen.
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits laat de PFAS-bloedafnames uitbreiden naar verschillende met PFAS-verontreinigde gebieden in Vlaanderen. Het moet meer inzicht bieden in de blootstelling aan PFAS in het bloed van mensen. Het gaat onder meer over Beringen en Ronse. Er wordt ook verder onderzoek gevoerd om te bepalen waar er nog in Vlaanderen extra steekproeven kunnen plaatsvinden.
De Druglijn kent een grote toename van hulpvragen van (jonge) mensen die middelen gebruiken. Bovendien komen er ook steeds meer zwaardere problematieken aan bod. Mensen kunnen bij de Druglijn terecht voor vragen, een eerste advies en hulp met betrekking tot drank, drugs, pillen, gokken en overmatig gamen. Om aan de stijgende nood tegemoet te komen, trekt Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Hilde Crevits 150.000 euro uit om de Druglijn te versterken, de bereikbaarheid te vergroten en zo meer mensen te kunnen helpen.