De ministers van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke en Hilde Crevits lanceren een gezamenlijk plan om crisissituaties in de jeugdhulp beter aan te pakken. Door een goed overlegde en gecoördineerde inzet van federale en Vlaamse middelen willen de ministers het psychisch zorgaanbod in Vlaanderen versterken. Op die manier willen ze sneller een impact hebben op het mentaal welzijn van jongeren en kinderen. De 3 krijtlijnen van het initiatief zetten in op aanvullende psychologische zorg binnen bestaande voorzieningen zoals de OverKop-huizen, op betere begeleiding van crisissituaties in elke provincie en extra plaatsen voor jongeren in crisis met complexe zorgnoden.
“We nemen de verontrustende signalen uit de sector bijzonder ernstig. Om sneller een impact te hebben op het mentaal welzijn van jongeren, bundelen collega Vandenbroucke en ik de krachten. We investeren samen in een sterker zorgaanbod voor jongeren, meer crisisbegeleiders in elke provincie en breiden ook het crisisaanbod voor kinderen en jongeren met complexere zorgnoden uit. Ik zie dat onze organisaties soms nog te weinig gebruik maken van goede zaken zoals de terugbetaling van psychologische zorg door de manier waarop dit federaal geregeld is. Daarom is een gezamenlijke aanpak zo belangrijk.” – Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits
“Jongeren botsen vandaag nog te vaak op gesloten deuren en worden nog te vaak doorverwezen omdat expertise inzake geestelijke gezondheid in jeugdhulp of gehandicaptenzorg onvoldoende aanwezig is. Door die expertise nu samen te bundelen, kunnen we betere zorg op maat geven en laten we jongeren niet op de stoep wachten. Integendeel, we zoeken hen maar ook hun omgeving op met gepaste zorg op maat.” - Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke.
Het aantal hulpvragen in de jeugdhulp is de afgelopen jaren sterk gestegen. Er zijn ook meer vragen omwille van crisissen in opvoedingssituaties. Bovendien neemt de complexiteit van de hulpvragen toe, wat meer tijd vraagt en extra druk zet op de sector. Ministers Frank Vandenbroucke en Hilde Crevits bundelen de krachten zodat we jongeren betere, meer gepaste zorg kunnen bieden.
De ministers nemen een initiatief om Vlaamse en federale initiatieven beter op elkaar af te stemmen en een intensere samenwerking op het terrein te faciliteren. Samenwerken laat toe om sneller impact hebben op de toegankelijkheid van jeugdhulp en geestelijke gezondheidszorg en hiaten in het zorgaanbod opvullen.
Het plan dat ze op tafel leggen bestaat uit 3 grote krijtlijnen:
- Het versterken van een laagdrempelig en toegankelijk aanbod in Vlaamse voorzieningen
- Extra mobiele crisisbegeleiders in elke provincie in Vlaanderen
- Uitbreiding van residentiële zorg met 30 plaatsen voor jonge mensen met complexe zorgnode
Versterking van het laagdrempelig psychologisch zorgaanbod voor jongeren
Om jongeren vroegtijdig te kunnen helpen en drempels zoveel mogelijk weg te nemen, willen beide ministers psychologische zorg (die federaal gefinancierd wordt binnen de algemene ziekteverzekering) meer inbedden in Vlaamse voorzieningen die vandaag al inzetten op het bereiken van jongeren.
Een voorbeeld daarvan zijn de OverKop-huizen van de Vlaamse overheid. Dat zijn plekken over heel Vlaanderen waar jongeren die daar nood aan hebben kunnen deelnemen aan vrijetijdsactiviteiten en waar zij een luisterend oor kunnen vinden op een laagdrempelige, toegankelijke manier, in een geborgen omgeving.
Door deze psychologische zorg en financiering aan te bieden, kunnen OverKop-huizen naast hun bestaande werking ook individuele en groepsgesprekken met een psycholoog aanbieden. Op die manier werken de Vlaamse en federale initiatieven niet naast elkaar en hoeven jongeren niet meteen doorverwezen te worden en wachten op verdere hulp. Het vele doorverwijzen willen beide ministers een halt toeroepen door meer geïntegreerd te gaan werken: dat is een rode draad in dit initiatief.
Extra crisisbegeleiders in elke provincie
Er worden ook gezamenlijke middelen ingezet om crisissituaties binnen gezinnen te voorkomen. In elke provincie komen er extra begeleiders in de crisisteams binnen de jeugdhulp en binnen de bestaande mobiele crisisteams in de geestelijke gezondheidszorg. Zowel de Vlaamse als federale overheid financieren elk telkens 6 begeleiders.
De bedoeling is dat de crisismeldpunten aangeven waar er lokaal noden zijn en vanuit welke hoek ze vaak aanmeldingen krijgt. Samen met die aanmelders gaat men onderzoeken en ondersteunen hoe crisismeldingen kunnen vermeden worden. Preventief werken en een crisissituatie vóór zijn, is uiteraard wat iedereen wil bereiken. Zo kan een begeleider ter plaatse ingeschakeld worden en ondersteuning bieden in een gezin, een huisartsenpraktijk, een OverKop-huis, een Huis van het Kind, kinderopvang, …
Uitbreiding crisiszorg voor complexe zorgnoden
Tot slot wordt er ook gezamenlijk geïnvesteerd in de versterking van het residentiële crisisaanbod voor kinderen en jongeren met complexe zorgnoden. Deze groep vraagt de juiste expertise omdat het gaat over personen met meerdere diagnoses, zoals bijvoorbeeld een persoon met een handicap én een psychiatrische problematiek. In totaal investeren zowel de federale als Vlaamse overheid in maximum 30 crisisplaatsen, waarvan 15 binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie en 15 binnen jeugdhulp- of VAPH-voorzieningen.
Ministers Vandenbroucke en Crevits voorzien voor de uitwerking een gemeenschappelijk budget van in totaal 13,3 miljoen euro.
