Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits ging vandaag op huisbezoek bij de 88-jarige Frans Vandeputte in Avelgem. Hij is een van 40 zorgbehoevende personen die met een team van zorgverleners Alivia zullen uittesten: een nieuw digitaal instrument om een zorgcoördinatie en zorgplanning op te stellen en data te delen. Een primeur voor Vlaanderen en het eerste instrument waarbij de zorgbehoevende persoon zelf en diens mantelzorger volwaardig toegang toe hebben én ook de aansturing en controle over hebben. Alivia zal toelaten de zorg en ondersteuning in complexe zorgsituaties op een andere, innovatieve en vooral betere manier te organiseren: doelgericht, met een intense samenwerking tussen zorgverleners en welzijnswerkers en met de wensen en noden van de zorgbehoevende persoon centraal.
“Alivia wordt een echte gamechanger voor onze zorg en ondersteuning in Vlaanderen. Het wordt hét instrument om de zorg anders en beter te organiseren voor mensen die hulp en ondersteuning nodig hebben van verschillende zorgverleners, welzijnswerkers en mantelzorgers. Dankzij Alivia kunnen hulpverleners samen een digitaal zorgplan opstellen, met duidelijke doelen, taken en afspraken. Geen verschillende schriftjes meer dus van verschillende zorgverstrekkers en welzijnsondersteuners op de keukentafel, of briefjes op de ijskast of aan de telefoon, maar 1 duidelijk overzicht online. Een mooi voorbeeld van hoe zorg en technologie en digitalisering hand in hand kunnen gaan en waarin de zorgbehoevende persoon en zijn mantelzorger altijd centraal staan. – Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits
Er bestaan vandaag al digitale pakketten waarin zorgverleners en zorgorganisaties patiënten- of gebruikersdossiers beheren en soms ook beperkt delen. Alivia vult echter een lacune op in het zorg- en welzijnslandschap door een totaalinstrument te bieden waarmee een zorgplanning en zorgberichten opgemaakt en gedeeld kunnen worden over zorg- en welzijnssectoren heen. En waar voor het eerst de zorgbehoevende persoon zelf en diens mantelzorger niet alleen volwaardig toegang toe hebben, maar ook de aansturing en controle over hebben. Tegelijk stimuleert het een andere manier om de zorg te organiseren door te vertrekken van de zogeheten levensdoelen van de zorgbehoevende persoon.
Twee proefprojecten van 6 maanden in Zuid-West-Vlaanderen en Antwerpen
Een eerste versie van het digitale instrument Alivia werd het voorbije jaar ontwikkeld door het Departement Zorg. Twee proefprojecten in Zuid-West-Vlaanderen en Antwerpen testen het nu voor de eerste keer in praktijk uit in echte zorgsituaties. Hun feedback zal de verdere ontwikkeling van de ICT-tool mee vorm geven.
In beide regio’s stelden een 20-tal zorgbehoevende personen zich daarvoor kandidaat. Het zijn mensen met uiteenlopende en vaak gecombineerde zorg- en welzijnsproblemen zoals chronische aandoeningen, ouderdomsziekten of mentale of sociale problematieken. Ook mensen in een palliatief zorgtraject kunnen meedoen. Niet alleen zij en hun mantelzorgers, maar ook alle zorgverleners en welzijnswerkers die vandaag al een rol spelen in hun ondersteuning, zullen Alivia en de bijhorende zorgcoördinatie en planningstool uittesten.
Tijdens deze proefprojecten testen ze de 5 basismodules van de applicatie Alivia uit, die noodzakelijk zijn om een doelgerichte zorgcoördinatie en zorgplanning op te stellen en uit te voeren: levensdoelen formuleren, zorg- en ondersteuningsdoelen opstellen, een zorg- en ondersteuningsteam samenstellen, zorg- en ondersteuningstaken oplijsten en toewijzen en communicatie bevorderen dankzij een digitaal zorgschrift.
Ook Frans uit Avelgem zal samen met zijn persoonlijk zorgteam zo’n zorgplanning opstellen en opvolgen in Alivia: “Ik ben 88 en woon thuis met mijn vrouw die aan dementie lijdt. Zelf heb ik ook last van een aantal kwalen en heb ik de ondersteuning nodig van thuisverpleging, gezinszorg en kinesitherapie, het nabijgelegen dagverzorgingscentrum en de hulp van mijn kinderen. Onze autonomie is belangrijk voor mijn vrouw en mij, we hopen zo lang mogelijk in onze vertrouwde omgeving te blijven wonen. Het proefproject is nog maar net begonnen, maar nu al is Alivia een gemakkelijk hulpmiddel voor ons. Zowel ik als mijn kinderen zien er meteen in wie er allemaal in het zorgteam zit, hoe we die personen kunnen bereiken en welke afspraken of activiteiten gepland zijn. We kunnen berichten achter laten en mee lezen welke berichten de zorgverleners uitwisselen. Met het proefproject hoop ik te kunnen bijdragen aan een nog betere organisatie van de zorg, niet alleen voor mij, maar ook voor andere mensen in zwaardere zorgsituaties.”
Stefanie Dhaens maakt als hoofverpleegkundige van het Wit-Gele Kruis deel uit van het zorg- en ondersteuningsteam: “Voor onze thuisverpleegkundigen kan Alivia een grote meerwaarde zijn voor ons dagdagelijkse werk. Het geeft ons een instrument om op een veilige, betrouwbare manier nuttige informatie uit te wisselen en te communiceren met verschillende zorgverleners en zelfs welzijnswerkers met wie we anders moeilijk(er) contact hebben. We geloven ook sterk in het idee dat we met een team van zorgverleners betere resultaten kunnen halen dan elk apart.”
Naar meer geïntegreerde en doelgerichte zorg in Vlaanderen
De ontwikkeling van Alivia is een actie uit het hervomingstraject dat de Vlaamse overheid in de eerstelijnsgezondheidszorg uitvoert en dat o.a. ook de oprichting van de eerstelijnszones en de zorgraden inhield. Het doel is dat de organisatie van zorg en ondersteuning meer vertrekt vanuit de vragen en de behoefte van de zorgbehoevende persoon zelf, niet vanuit het beschikbare zorgaanbod. Meer samenwerking tussen zorgaanbieders van verschillende disciplines en sectoren, en met de zorgbehoevende persoon zelf, is een tweede belangrijk aandachtspunt.
Eind 2023 legde de Vlaamse Regering in een besluit de basisprincipes vast volgens dewelke zorgverleners zich moeten organiseren om doelgerichte geïntegreerde zorg te bieden in (complexe) zorgsituaties. De applicatie Alivia gebruiken is daarbij geen verplichting, maar wel een handig hulpmiddel.
De twee pilootprojecten in Antwerpen en Zuid-West-Vlaanderen zullen Alivia niet alleen technisch uittesten. Ze zullen meteen ook uittesten welke impact en meerwaarde het heeft in het doelgericht en geïntegreerd organiseren van zorg volgens een methode die daarvoor parallel met Alivia ontwikkeld werd. Alivia is zo deel van een dynamiek om op een andere manier naar zorg te kijken en die te organiseren. Parallel met de twee proefprojecten lopen al voorbereidingen om Alivia uit te breiden met meer functionaliteiten en op termijn (bij het begin van de nieuwe legislatuur 2024-2029) uit te rollen naar alle eerstelijnszones in heel Vlaanderen.
